Tips voor het dagelijks leven.

De tips die ik hieronder neerzet, zijn voor mij als leefregels, vanuit autisme waar ik zelf veel aan heb. Het gaat dus niet zozeer om praktische adviezen voor alledaagse bezigheden, maar om te zorgen dat je tot een goede persoonlijke balans komt in jouw leven. Ook zal ik vertellen waarom ik deze zaken als zeer belangrijk zie.

Structuur, balans, overzicht, en herstel.

Hiervoor kijk ik naar de drie R’s, (rust, reinheid, regelmaat). De 3 R’s die eigenlijk voor iedereen goed zijn. Maar voor mensen met autisme, naar mijn inzien nog van groter belang zijn. Zij bieden zij voorspelbaarheid (structuur & overzicht), balans, en herstel. De mate en behoefte waarin deze regels voorzien hebben voor ieder mens met of zonder autisme een ander balans punt.

  • Rust, wat rust brengt voor mensen dat is verschillend. Toch kosten zaken ons vanuit autisme op de manier hoe onze hersenen werken meer energie, dus branden we sneller door onze dagelijkse voorraad heen. Ook is herstel vanuit autisme doorgaans een factor die anders verloopt dan bij mensen zonder autisme, we hebben vaak meer herstel tijd nodig.

     

  •  Reinheid, In het beginsel verwijst dit vaak naar hygiëne, dit is iets waar ik verderop terug zal komen. Maar reinheid in een bredere zin slaat op orde scheppen, orde zorgt voor overzicht! Maar ook zaken thuis op orde hebben kan vanuit autisme een pre zijn, In die zin zou ik de uitspraak clean house, clean minds, willen aanhalen. Ik merk dat ik van een rommelige omgeving erg chaotisch kan worden, en dit ook makkelijk tot overprikkeling leidt. Ook vind ik het fijn dat zaken een vaste plek hebben en dat routines bekend zijn. Dit kan net zo goed ordenen, rangschikken, bundelen zijn. Iets wat we vanuit het autisme vaker terugzien.

     

  • Regelmaat, is een factor die zorgt voor een structuur, bij voorkeur een vaste structuur in je dagen en bezigheden. Dit zorgt voor een factor van voorspelbaarheid en overzicht. Vanuit autisme zijn we gebaat bij duidelijkheid en prefereren we vaak overzicht, de niveaus, maar ook op welke levensdomeinen of persoonlijke vlakken dat kan zeer variabel zijn.

 

Het stukje reinheid (waar ik nog op terug wilde komen) verwijst naar een goede hygiëne, iets wat tot goede zelfzorg behoort, en ook structuur biedt. Toch wil ik hier een kant tekening bij plaatsen, dat dit niet absoluut gegeven is. Persoonlijke verzorging kan bij autisme een wel eens een punt van problemen zijn om meerdere redenen. Voor velen die eigenlijk zwaar gebukt gaan onder over prikkeling is op de duur de spreekwoordelijke accu leeg, en dan ligt verwaarlozing op de loer. Mij helpt het bijvoorbeeld in dit soort periodes dat ik zaken start klaar heb liggen, zo wordt een handeling die vanuit je vermoeidheid of overprikkeling intensief is om aan te vangen, een stuk laag laagdrempeliger, Ook kan dwang hoe goedbedoeld ook, vanuit de omgeving vaak contraproductief werken, of het risico met zich mee dragen dat er een blijvende weerstand ontstaat. Beter is om in dit soort gevallen te motiveren of te ondersteunen, of simpelweg soms te accepteren dat het er even niet in zit.

De mate en behoefte van voorspelbaarheid zal van persoon tot persoon met autisme verschillen, Ook regelmaat kan bijdragen aan balans en structuur. Vaak is het een kwestie van een langere periode iets doen om te zorgen dat het onderdeel wordt van je dagelijkse structuur, maar ook om de voordelen te ervaren en te weten of het echt iets is wat je helpt. De valkuil is dan ook vaak dat we op zoek zijn naar een snelle bevestiging of iets helpend is. Het beste wat je denk ik kan hebben, is dat verzorging zekers bij jongen kinderen met autisme al vroeg in de routine wordt gebracht. Maak het enerzijds voorspelbaar of koppel het aan een ritueel; of visualiseer het in een schema, op die manier kan het ook onderdeel uit maken van de dagelijkse structuur.

Als zaken een vaste plek krijgen, zowel fysiek als in het dagelijks leven kan dit meer rust brengen en in sommige gevallen bijdragen aan in de plus te komen van je positieve energie. Nu kan overzicht creëren vanuit autisme een hele uitdaging zijn, ik ben al aardig op weg, maar besef mezelf dan ook dat mijn reis vanuit autisme nooit helemaal af zal zijn.

Balans.

Balans sluit aan bij het bovengenoemde stuk van structuur en overzicht. Balans is dan ook van belang om zo optimaal (mogelijk) te functioneren in het leven, zodat dit je kwaliteit van leven en welzijn bevorderd. Nu zal de kwaliteit van leven voor iedereen een andere invulling kennen. Echter, als ik verhalen van mensen met autisme hoor dat zij op een beschutte plek 20 uur werken per week en vervolgens de rest van de week moeten herstellen. Dan krab ik me serieus achter de oren of leven geen situatie is geworden van overleven.  Duidelijk is dat in dit soort situaties, de balans uit het oog is verloren. Balans is ook hetgeen wat bepalend is voor je ontwikkeling en persoonlijke groei, ik denk als deze zaken ontbreken, dat je tegen een ontwikkelingsplafond aanloopt en je moet concluderen dat je door de disbalans niet jezelf kunt zijn, althans niet de beste versie van jezelf. 

Uitdagingen.

 

Om uitdagingen aan te gaan moet er ruimte zijn, ten tijde van dit schrijven ben ik herstellende vanuit een periode van chronische periode overprikkeling / overvraging. Ik begin nu pas weer ruimte te krijgen om kleine uitdagingen aan te gaan, voor nu is dit vooral investeren in zaken die mij verder helpen, alvorens er weer meer ruimte is voor grotere uitdagingen aan te gaan. Waar het om draait in het leven, is wat jij nodig hebt om te kunnen functioneren en je wensen waar te kunnen maken? Maar ook of een wens of uitdaging realistisch is op dit moment. Door mijn autisme heb ik soms.moeite om hier in te schakelen, maar soms ook het grotere plaatje te zien.

Een valkuil om voor te waken vanuit autisme is dat we zaken niet zuiver gaan doen, omdat ze fijn zijn voor een andere, of maatschappelijk verwacht worden. De dingen die je doet moeten ook recht doen aan jouw als persoon en je in staat stellen te groeien.

Goede zelfzorg.

Goed voor jezelf zorgen, is een gegeven wat ik vaker heb benoemd op mijn website. In het stukje “tips voor gezondheid”, zal ik hier een praktische invulling aan geven. De basis van het leven begint bij jezelf! Als jij je goed voelt, zul je meer kunnen doen in het dagelijks leven dan wanneer je slecht voor jezelf zorgt. In dit laatste lig je vaker uit balans en zul je vaker moeten herstellen. Goede zelfzorg begint dus met gezonde en goede keuzes.

Vind je dit moeilijk? Het begint met kijken naar wat je nodig hebt om goed voor jezelf te zorgen. Als je dit helder hebt, dan kun je een plan maken.
Besef dat dit een langduriger proces is, en dat je niet ineens de gewenste veranderingen kunt maken. Kleine stapjes zijn een goed begin.

In mijn geval lag in het begin vooral de nadruk op ontwikkelen en mijn algehele gezondheid, zelf heb ik zeer langdurig met overgewicht geworsteld, ik ben eerst begonnen met 20 minuten wandelen, op den duur ben ik gaan opbouwen, en uitbouwen, dit soort zaken kun je gelukkig vaak combineren met bijvoorbeeld de boodschappen doen. Tegenwoordig heb ik een vrij actief leven en een betere conditie.

Daarnaast is goede zelfzorg ook voldoende rust, voldoende ontspanning, goede voeding, maar ook plezier momentjes voor jezelf.  Een goede planning maken die voor jouw werkt. En ook de juiste sociale keuzes maken in relatie tot jouw persoonlijk welzijn. Maar ook hoop en dromen hebben, doelen en zingeving hebben in je leven. Zijn deze zaken vreemd, dan is dit iets om mee te beginnen, want zingeving is vaak wel essentieel om goede zelfzorg op peil te houden of uiteindelijk de lat hoger te kunnen leggen. Het valt en staat dan ook met een zekere mate van bewustwording

Holisme vanuit autisme.

 

Holisme, alle zaken van invloed die het geheel maken. Dit is vanuit autisme soms moeilijk te doorgronden, maar bepaalde delen zien we juist heel helder en scherp en kunnen we ons in vast bijten, het kan helpen om ook een stap terug te nemen om het grotere perspectief te zien. Toch kan soms een gesprekspartner zoeken om te reflecteren over dit soort zaken net dat stukje extra bieden om het plaatje duidelijk te krijgen. Voor een deel van de mensen met autisme blijft dit levenslang een uitdaging, hulp en ondersteuning bij dit aspect kan dan wenselijk zijn.

Mensen zonder autisme zien vaker een groter geheel of menen het geheel te zien, terwijl ze snel op gevoel of beeldvorming vertrouwen, zonder het inhoudelijk te toetsen. Deden zij dit wat vaker, dan zouden ze met name autisme ook beter begrijpen. In die zin is het niet altijd beter om tot een snel oordeel te komen. Mensen met autisme trachten de wereld te begrijpen, Mensen zonder autisme veronderstellen, vaak de wereld te begrijpen. Beeldvorming aan beide kanten kennen voordelen en nadelen.

10 leefregels voor dagelijks functioneren.

Hieronder zijn een aantal adviezen, leefregels waar ik naar probeer te streven, omdat ze mij helpen in mijn dagelijks functioneren. Ik zeg erbij streven, want ook ik heb wel eens mijn momenten waarop de focus verslapt, en ik deze zaken uit het oog verlies. toch

  1. Zorg dat de 3r’s (rust, regelmaat, reinheid) onderdeel van je dagelijks leven worden. 
    Als deze routine worden, zijn ze ook makkelijker vast te houden.

  2. Drink voldoende, en dan liefst water of thee.
    Veel lichaamsfuncties en neurologische functies hangen hier mee samen, zeker met warme dagen is dit van belang, Voor een deel mensen met autisme is juist het ontbreken van een dorst prikkel een probleem, een bidon met maatvoering kan hierbij stimuleren om voldoende te drinken. Ook dit kun je proberen te integreren in een routine, desnoods door middel van hulpmiddelen.

     

  3. Gezonde eet- en drinkgewoontes.
    Verkeerd eten en drinken is vaak van meer invloed dan we denken, zaken zoals cafeïne werken enerzijds stimulerend, maar kunnen dus ook negatief van invloed zijn op je slaapritme. Ook zijn klachten zoals prikkelbare darm meer aanwezig onder mensen met autisme, dit soort klachten zorgen voor ongemakken en ook extra prikkels.

     

  4. Zorg voor voldoende beweging.
    Bewegen stimuleert ook lichaamsprocessen, daarnaast werk je aan een goede conditie, ook is bewegen meer in je lichaam zitten en minder in, denk stand. Dit kan goed samen gaan met mindfullness en ook met buiten zijn. Ook kan het bijdragen in die zin aan prikkelreductie.

     

  5. Keuzes.
    Deze maken we er veel per dag, vaak voor onszelf, maar ook een ander kan vanuit zichzelf met een vraag komen. Vergeet vooral jezelf niet in een keuze?. Stel jezelf de vraag wat betekent een keuze voor mij? Wat vraag dit van mij? Wil ik het?

     

  6. Maak een planning.
    Een goede planning geeft overzicht, maar neem hierin ook op wanneer je tijd voor jezelf reserveert om te herstellen. Ook helpt dit om bewuster keuzes te maken.

  7. Reflecteer.
    Reflecteer meerdere malen per dag hoe het met jezelf gaat en stel indien nodig planning bij. Mindfullness kan hierbij helpen.
    Heb je moeite om aan te voelen waar je grenzen liggen, dan kun je kijken door middel van therapie (PMT, LGT Mindfullnes) om dit te ontdekken.  Toch kan dit vanuit autisme moeilijker liggen. Ook geen grens aanvoelen, is een gegeven waar je iets mee kunt, je zult dan preventief moeten handelen door middel van je dagelijkse planning te voorzien van meerdere herstel momenten.

  8. Wat kost energie?
    Ontdek wat je energie kost, maar ook waar je energie uithaalt. Dit kunnen ook personen in je omgeving zijn.
    Maar net zo goed bepaalde activiteiten zijn, of een goed stukje zelfzorg.

  9. Vraag hulp.
    Vanuit autisme is dit een aandachtspunt, we doen makkelijk alles uit eigen regie, anderzijds willen we vaak autonoom zijn, of durven we niet om hulp te vragen. Maar hulp vragen kan ontlastend werken.

     

  10. Voorbereiden (Preppen)
    Voorbereiden kan tot een essentiële strategie behoren om periodes dat het minder goed met je gaat op te vangen, Voorbeelden hiervan zijn, planning maken voor een intensievere periode, of een signaleringsplan voor moeilijkere periodes in je leven. Maar bijvoorbeeld ook zorgen voor makkelijk eten wanneer je weet dat je een moeilijkere periode zult hebben.  Maar dit kan ook zijn door bepaalde zaken voor te structureren, zodat een eventuele drempel tot een bepaalde activiteit lager wordt, omdat je niet alles op zo’n moment hoeft te doen, omdat je zaken vooraf heb voorbereid.

Tot slot.

Dagelijks keert elke 24 uur terug. We hebben het dus vaak over herhalende routines, hoe makkelijker je het jezelf kunt maken in het dagelijks leven, hoe meer je energie overhoudt die voor jouw of je naasten in je omgeving van belang zijn. Ook is het goed om te beseffen dat wat je vanuit autisme nodig hebt kan verschillen van wat je omgeving nodig meent te hebben. Of waarvan zij van mening zijn dat jij dat nodig hebt! Graag wil ik je meegeven dat wat de omgeving er van maakt niet de norm mag worden, er zijn immers ook zat mensen zonder autisme die om uiteenlopende redenen ook afwijkende behoeftes hebben om te herstellen, en bij zichzelf te blijven.


Neurodiversiteit is een veel gebruikte term, vaker spreken we tegenwoordig ook van neuro divergentie om de uniekere staat van anders zijn van O.A. mensen met autisme, ADHD, Dyslexie, en andere condities te omschrijven.  Waar het vooral om gaat, is dat je vooral duidelijk krijgt wat je nodig hebt in het dagelijks leven om te functioneren, wat je zin geeft, waar je blij van wordt en waar je passies liggen. De bovenstaande punten dragen hier hopelijk aan bij om uit het leven te halen voor jou wat er in zit.